نرخ بازگشت سرمایه ROI

نرخ بازگشت سرمایه نسبتی است که برای مقایسه دستاوردهای یک استراتژی بازاریابی با ضررهای آن استفاده می‌شود. میزان بازگشت سرمایه یک معیار مالی مشهور میان بازاریابان است که احتمال به‌‌دست آوردن بازدهی را هنگام صرف هزینه اندازه‌‌گیری می‌‌کند. علاوه‌‌براین، ROI هنگام ارزیابی میزان سود حاصل از سرمایه‌گذاری و مقایسه آن با سایر سرمایه‌‌گذاری‌ها اهمیت بسزایی دارد.

این معیار به بازاریابان کمک می‌کند تا میزان سرمایه‌‌گذاری خود را در ایجاد درآمد و کسب سود محاسبه و کنترل کنند. بازاریابان هنگام سرمایه‌‌گذاری زمان یا پول در مشاغل، یک پیش‌‌زمینه از روند سودآوری آن دارند و بر مبنای آن اهداف خود را انتخاب می‌‌کنند. آنان پس از انتخاب اهداف، نیازمند روش‌هایی برای اندازه‌‌گیری و نظارت بر سرمایه‌‌گذاری جهت اطمینان از دستیابی به اهداف خود خواهند بود. محاسبه این معیار روشی برای بررسی میزان نتیجه‌‌دادن استراتژی‌‌های بازاریابی افراد است.

موارد استفاده از نرخ بازگشت سرمایه

1. تعیین ارزش یک یا چند سرمایه‌‌گذاری

برای تعیین ارزش یک سرمایه‌‌گذاری از محاسبات متعددی برای تعیین سود و عوامل بهبود آن استفاده می‌‌شود. این معیار به مشاغل امکان تعیین ارزش فعلی و آینده سرمایه‌‌های به‌‌دست آمده را می‌‌دهد.

2. تعیین میزان درآمد بر اساس کل سرمایه‌‌گذاری مشخص‌‌شده

مجموع هزینه‌‌های سرمایه‌‌گذاری شده نشان‌‌دهنده ارزشی است که بر تعداد دارایی‌های تجمعی قرارگرفته در تجارت متمرکز است. برای محاسبه دقیق وضعیت مالی مشاغل، باید بر درآمد خالص، مالیات، سود و بدهی‌ها توجه ویژه‌‌ای نمود.

3. ردیابی استراتژی‌های بازاریابی

این مورد جزو ملموس‌ترین و متداول‌ترین کاربرد این معیار است. این معیار میزان موفقیت ارتباط بازاریابان با مشتریان و استراتژی‌‌های بازاریابی را مشخص می‌‌کند.

مزایای استفاده از نرخ بازگشت سرمایه

• روشی مستقیم و ساده برای محاسبه

این معیار اغلب به دلیل سهولت محاسبه آن مورداستفاده قرار می‌گیرد. محاسبه این معیار تنها به دو عدد هزینه و سود نیاز دارد. اصطلاح بازگشت در این معیار برای افراد مختلف دارای تعریف گوناگون است؛ بنابراین، میزان بازگشت سرمایه تعریف دقیقی از آن ندارد و این امر استفاده از این فرمول را بسیار آسان می‌کند.

• درک در سطح جهانی

این معیار یک مفهوم جهانی است، بنابراین استفاده از آن برای عموم مردم قابل‌درک است.

• نشان‌‌دهنده میزان موفقیت مشاغل در سرمایه‌‌گذاری

این معیار نشان می‌دهد که مشاغل تا چه میزان در سرمایه‌‌گذاری، بازار سهام، توسعه محصول و تبلیغات موفق هستند. علاوه‌‌براین، بازده کیفیت سرمایه‌‌گذاری را نیز تعیین می‌کند.

• ارائه یک تصویر مالی دقیق و به‌‌روز از شرکت

این معیار مسیر حرکت تجارت بازاریابان را در زمینه‌هایی مانند بازاریابی و فروش ترسیم می‌کند. از بررسی مداوم صورت‌های مالی جهت مشاهده کلیه دارایی‌های فعالیت‌های تجاری می‌‌بایست اطمینان حاصل شود.

• مشخص نمودن محل پیشرفت

پس از بررسی صورت‌‌های مالی، باید بخش‌های نیازمند به افزایش کارکنان شاغل یا ارتقاء فناوری مورداستفاده برای تکمیل وظایف مختلف مشخص شود. این امر در رابطه با تبلیغات باید همراه با سایر معیارهای عملکرد ارزیابی گردد؛ به‌‌عنوان‌‌مثال، با بالا بودن مقدار ROI و CTR پایین به معنای سودآوری کمپین بازاریابی است، اما تبلیغات افراد بیشتری را جذب نمی‌کند. این امر به معنای تنظیم خلاقیت تبلیغات یا افزایش بودجه است. اگر مقدار ROI پایین و CTR بالا باشد، این امر یعنی مخاطبان به پیشنهاد بازاریابان پاسخ نمی‌دهند. کسب‌‌وکارها برای رفع این مسئله می‌توانند کارهای زیر را انجام دهند:

• بهبود قیف بازاریابی دیجیتال
• تنظیم صفحه فرود (Landing Page)
• بررسی مجدد شخصیت طراحی‌‌شده مورد‌‌نظر خود در استراتژی‌‌های‌‌ بازاریابی

معایب استفاده از نرخ بازگشت سرمایه

• عدم محدود بودن به زمان

اگر یک کسب‌‌وکار تمرکز بیشتری بر هزینه تبلیغات و درآمد داشته باشد، قادر به درنظرگرفتن مدت‌‌زمان سرمایه‌‌گذاری خود نخواهد بود. این مسئله هنگام مقایسه جایگزین‌های سرمایه‌‌گذاری امکان تبدیل‌‌شدن به امری مشکل‌‌ساز را خواهد داشت؛ به‌‌عنوان‌‌مثال، اگر یک سرمایه‌‌گذاری نسبت به یک سرمایه‌‌گذاری دیگر نرخ بازگشت بیشتری ایجاد ‌کند، بدون توجه به زمان بازدهی آن نمی‌‌توان یکی را برتر از دیگری دانست.

• عدم سازگاری با ریسک موجود

بازده سرمایه­گذاری به­طور مستقیم با ریسک ارتباط دارد. با افزایش پتانسیل بازده، ریسک آن نیز بیشتر می‌شود؛ برای نمونه، در زمینه بورس سهام با سرمایه کوچک معمولاً بازدهی بسیار بالاتری نسبت به توقف با سرمایه بزرگ دارد، اما در مقابل ریسک آن نیز افزایش می­یابد.

• تأکید بر سود مالی و عدم توجه به مزایای جانبی دیگر

این معیار مانند کلیه معیارهای سودآوری، بدون توجه به مزایای جانبی دیگر یک تکنیک تنها سود و زیان مالی را در نظر می‌گیرد. یکی از معیارهای ROI، به نام SROI یا بازده سرمایه‌‌گذاری اجتماعی، به محاسبه بازده‌‌های غیرقابل محاسبه از نظر مالی مانند بازده اقتصادی، اجتماعی و محیطی می‌‌پردازد.

چگونه می‌توان نرخ بازگشت سرمایه خود را بهبود بخشید؟

روش‌های مختلفی برای بهبود این معیار وجود دارد، اما این امر به نوع بازده موردقبول سرمایه‌‌گذاران بستگی دارد. بازده موردنظر سرمایه‌‌گذاران می‌تواند به‌‌صورت کاهش هزینه‌ها، افزایش سود یا مزایای عملیاتی مانند افزایش آگاهی از نام تجاری باشد. تعیین اهداف و معیارهای قابل‌اندازه‌گیری به بازاریابان در افزایش بازدهی ابتکارات مختلفی که برای بهبود تجارت خود انجام می‌دهند، کمک می‌کند. در ادامه چند پیشنهاد برای کمک به افزایش بازده این معیار ذکر شده است:

• تعریف دقیق بازده

تعریف آن‌‌ چیزی که سرمایه‌‌گذاران به‌‌عنوان بازده بالقوه یا بازده قابل دریافت از سرمایه‌‌گذاری طبقه‌‌بندی می‌کنند، اولین قدم در بهبود بازده سرمایه‌‌گذاری است. بازده می‌تواند شامل سود بیشتر، کاهش هزینه‌های تولید، فروش بیشتر، افزایش درآمد، رضایت بهتر مشتری یا اولویت‌‌های یک برند تجاری باشد. بهتر است به میزان مجاز از این معیارها استفاده شود؛ به‌‌عنوان‌‌مثال، به‌‌جای تعیین افزایش درآمد به‌عنوان یک هدف، می‌‌توان درآمد را در یک ماه و منطقه ویژه همراه با یک نماینده فروش یا از یک کانال توزیع خاص افزایش داد.

• محاسبه بازده فعلی

به‌‌منظور بهبود بازده سرمایه‌‌گذاری و جلوگیری از نیاز به پیگیری سایر فرصت‌های سرمایه‌‌گذاری با هزینه یا تلاش بیشتر، باید بازده به‌‌دست آمده از فروش یک محصول، حفظ یک کارمند خاص یا موارد دیگر اندازه‌‌گیری شود؛ به‌‌عنوان‌‌مثال، یک کسب‌‌و‌‌کار روزانه ۱۵۰۰ واحد از محصولی را با نیروی کار فعلی درازای هر واحد ۵ دلار تولید می‌کند. در صورت افزایش کارکنان یا ماشین‌‌آلات، معیاری برای سنجش تغییرات جهت بهبود بازده در اختیار کسب‌‌وکارها قرار خواهد گرفت.

• شناسایی سرمایه‌‌گذاری‌‌ با مزایای بالقوه

اغلب سرمایه‌‌گذاران قادر به تشخیص سرمایه‌‌گذاری‌های با بازدهی بالاتر نیستند. برای به‌‌دست آوردن سرمایه‌‌گذاری‌های خود، داشتن بینش در مورد سرمایه‌‌گذاری‌های بالقوه با بازده مطلوب بسیار مهم است. همچنین، کسب‌‌و‌‌کار باید آگاه باشد که میزان مفیدبودن بازده‌‌های مختلف برای افزایش رشد شرکت چقدر است.

• سرمایه‌‌گذاری بر روی عوامل ماندگار

هیچ‌‌‌‌گونه ترجیح ثابتی برای قراردادن منابع بر چیزی که تا ابد برای یک سازمان به‌‌عنوان مزیت باقی بماند، وجود ندارد. سرمایه‌‌گذاری در کشف برخی اطلاعات جدید به اعضای کارکنان یا مدیران اصول اساسی در مورد رشد بازده آموزش می‌دهد و از مفید بودن آن در طولانی‌‌مدت اطمینان حاصل می‌‌کند.

• افزایش درآمدها

یکی از راهکارهای افزایش بازده سرمایه‌‌گذاری، فروش و درآمد بالا است. در صورت افزایش فروش و درآمد بدون اضافه نمودن هزینه‌ و یا افزایش هزینه‌ها در کنار سود اضافی بازده بهبود می‌‌یابد. مشاغل می‌‌بایست با استفاده از برآورد بازده فعلی خود، به‌‌دنبال روش‌هایی برای بهبود فروش و درآمد باشند.

• کاهش هزینه‌ها

یکی دیگر از راهکارهای بهبود بازده، کاهش هزینه‌ها است. با کاهش هزینه نیازی به افزایش فروش یا قیمت محصول به‌منظور بهبود بازده نخواهد بود.

با تقسیم سرمایه به هزینه‌‌های سربار و تولید راهکارهای بهتری برای کاهش هزینه‌ها کشف می‌‌گردد. هزینه‌های سربار به معنای هزینه‌های غیرتولیدی مانند اجاره، تلفن و بیمه است. هزینه‌های تولید نیز هزینه‌های مشاغل برای ساختن یک واحد از محصول خود مانند مواد مصرفی و کارکنان است.

• ارزیابی مجدد انتظارات

سرمایه‌‌گذاری کردن در یک کسب‌‌وکار صرفاً برای کسب منافع پولی نیست! تجدیدنظر در انتظارات بازاریابان به آن‌‌ها در یافتن مزایای مبهم سودآوری کسب‌‌وکار کمک می‌‌کند. در ادامه چند مثال برای ارزیابی مجدد انتظارات ذکر شده است:

• ارائه جوایز گوناگون و برگزاری جشن در پایان سال منجر به افزایش فروش نمی‌‌شود، اما وفاداری مشتریان را افزایش داده و در حفظ آن‌‌ها کمک می‌‌کند.
• افزایش مزایای کارکنان منجر به افزایش هزینه‌‌ها می‌‌گردد، اما در مقابل استخدام کارکنان بهتر، افزایش روحیه و کارایی آنان را به‌‌دنبال خود دارد.
• با تلاش و هزینه برای تبلیغات، تعداد مشتریان، ترافیک سایت و شهرت نام تجاری افزایش می‌‌یابد.

• بهبود استراتژی‌‌های بازاریابی

جهت ارزیابی صحیح این شاخص باید آن را با محدوده تاریخ متفاوت، کمپین تبلیغاتی جداگانه یا موارد دیگر مقایسه نمود. این مقایسه به بازاریابان کمک می‌کند تا از گزینش صحیح تکنیک‌های بازاریابی فعلی خود اطمینان حاصل کنند. علاوه‌‌براین، عوامل تغییریافته یا قابل‌بهبود نیز مشخص می‌‌گردد. در صورت آزمایش کمپین‌های بازاریابی نیز این معیار مقایسه عملکرد آنان را نشان می‌‌دهد.

نرخ بازگشت سرمایه یک معیار مستقیم برای برآورد میزان سودآوری یک سرمایه‌‌گذاری است. باوجود محدودیت‌‌های این معیار همچنان برای تحلیلگران تجاری در ارزیابی و رتبه‌‌بندی سرمایه‌‌گذاری‌ها اهمیت بسزایی دارد. بازاریابان حرفه‌ای با استفاده از میزان بازگشت سرمایه به ارزیابی عملکرد، تغییر و بهبود شرایط پیرامون سرمایه‌‌گذاری خود می‌‌پردازند.

برای مطالعه مقاله های دیگر در زمینه‌های مختلف فناوری اطلاعات و ارتباطات اینجا کلیک کنید.