هوشمندی کسب و کار
هوشمندی کسب و کار مجموعهای از فرآیندها، معماریها و فناوریهایی است که دادههای خام را به اطلاعات معنیدار تبدیل میکند. این مفهوم فعالیتهای تجاری سودآور را هدایت میکند و شامل نرمافزار و خدماتی است که دادهها را به اطلاعات و دانش عملی تبدیل میکند. این مفهوم تأثیر مستقیمی بر تصمیمات تجاری استراتژیک، تکنیکی و عملیاتی سازمانها دارد و از تصمیمگیری مبتنی بر واقعیت با استفاده از دادههای تاریخی بهجای مفروضات و احساس درونی پشتیبانی میکند. ابزارهای BI تجزیهوتحلیل دادهها را انجام میدهند و با ایجاد گزارشها، خلاصهها، داشبوردها، نقشهها، نمودارها و فلوچارتها اطلاعات دقیقی را در مورد ماهیت کسبوکار به کاربران ارائه میدهند.
نگاهی به سیر تاریخی هوش تجاری
استفاده پراکنده از اصطلاح هوشمندی تجاري به دهه ۱۸۶۰ بازمیگردد، اما مشاور هوارد درسنر برای اولین بار در سال ۱۹۸۹ آن را برای استفاده از تکنیکهای تجزیهوتحلیل دادهها برای حمایت از فرآیندهای تصمیمگیری تجاری پیشنهاد کرد. مفهومی که امروزه بهعنوان ابزارهای BI شناخته میشود، اغلب از فناوریهای تحلیل مبتنی بر مین فریم، مانند سیستمهای پشتیبانی تصمیم و سیستمهای اطلاعات اجرایی که عمدتاً توسط مدیران تجاری استفاده میشد، تکامل یافته است.
برخی اوقات این اصطلاح بهجای تجزیهوتحلیل تجاری استفاده میشود. این تجزیهوتحلیل کلیه اشکال BI و برنامههای تحلیلی را دربر میگیرد. اشکال تجزیهوتحلیل بهصورت زیر است:
- تجزیهوتحلیل توصیفی که وضعیت کنونی را مشخص میکند.
- تجزیهوتحلیل پیشبینی کننده که رفتار و نتایج آینده را مدل میکند.
- تجزیهوتحلیل تجویزی که اقدامات تجاری را توصیه میکند.
چرا هوش تجاري مهم است؟
- اندازهگیری KPI شاخصهای کلیدی عملکرد بر اساس دادههای تاریخی
- شناسایی و تعیین معیارها برای فرآیندهای مختلف
- شناسایی روندهای بازار توسط سازمانها و رفع مشکلات تجاری
- کمک به تجسم دادهها جهت افزایش کیفیت دادهها و تصمیمگیری
- مورد استفاده توسط شرکتها و SME ها (شرکتهای کوچک و متوسط)
سیستمهای هوشمندی کسب و کار چگونه پیادهسازی میشوند؟
- دادههای خام از پایگاههای داده شرکت استخراج میشوند و میتوانند در چندین سیستم ناهمگن پخش شوند.
- دادهها پاک شده و به انبار داده تبدیل میشوند. سپس با پیوند جدول مکعبهای داده تشکیل میگردد.
- در انتها کاربران با استفاده از این سیستمها میتوانند درخواست یا گزارش تقاضا کنند و یا هر تحلیل دیگری را انجام دهند.
مزایای هوشمندی کسبوکار
- افزایش بهرهوری: با این رویکرد برای کسبوکارها امکان ایجاد گزارش با یک کلیک وجود دارد؛ بنابراین، در زمان و منابع بسیاری صرفهجویی میشود. همچنین به کارمندان اجازه میدهد تا در وظایف خود بهرهوری بیشتری داشته باشند.
- برای بهبود دید: این مفهوم در تشخیص مشکلات موجود میان فرآیندها کمک میکند و امکان شناسایی مناطقی که نیاز به توجه دارند را ممکن میسازد.
- رفع پاسخگویی: این سیستم موجب میشود کارکنان مسئولیتپذیری و مالکیت عملکرد سازمان در برابر اهداف تعیینشده را بشناسند و تجزیهوتحلیل کنند.
- بهدست آوردن دید کلی: این سیستم به سازمانها بهعنوان تصمیمگیران کمک میکند تا از طریق ابزارها، داشبوردها و کارتهای امتیازی دید کلی از کسبوکار خود داشته باشند.
- سادهسازی فرآیندهای تجاری: این رویکرد کلیه پیچیدگیهای مرتبط با فرآیندهای تجاری را حذف میکند. همچنین، با ارائه تجزیهوتحلیل پیشبینیکننده، مدلسازی رایانهای، معیارسنجی و سایر روشها، موجب اتوماسیون تحلیل اطلاعات میشود.
- فراهمسازی امکان تجزیهوتحلیل آسان: نرمافزار هوشمندی کسب و کار نحوه استفاده از داده را دموکراتیزه کرده است و به کاربران غیرفنی یا غیرتحلیلگر نیز اجازه میدهد تا دادهها را بهسرعت جمعآوری و پردازش نمایند.
معایب سیستم هوشمندی کسبوکار
هزینه: این شیوه میتواند برای شرکتهای کوچک و متوسط هزینهبر باشد؛
پیچیدگی: یکی دیگر از اشکالات این شیوه نوین پیچیدگی آن در پیادهسازی انبار داده است. این فرایند میتواند بهحدی پیچیده باشد که تکنیکهای تجاری را برای مقابله با آن دشوار کند.
استفاده محدود: این علم همانند کلیه فناوریهای بهبودیافته، ابتدا با درنظر گرفتن صلاحیت خرید شرکتهای ثروتمند تأسیس شد؛ بنابراین، همچنان برای بسیاری از شرکتهای کوچک و متوسط مقرونبهصرفه نیست.
اجرای زمانبر: بهطور میانگین تقریباً یک سال و نیم طول میکشد تا سیستم انبار داده بهطورکامل پیادهسازی شود؛ بنابراین، اجرای آن این یک فرآیند زمانبر است.
ترندها در هوشمندی تجاری
- هوش مصنوعی: طبق گزارش شرکت گارتنر (شرکت پژوهشی و مشاوره آمریکایی فعال در زمینه ارائه خدمات برونسپاری، تحقیق و پژوهش و مشاوره فناوری اطلاعات) نشان میدهد که امروزه هوش مصنوعی و یادگیری ماشین وظایف پیچیدهای را بر عهده میگیرند که توسط هوش انسانی انجام میشود. این قابلیت برای دستیابی به تجزیهوتحلیل دادهها در بیدرنگ و گزارش داشبورد مورد استفاده قرار میگیرد.
- مدل مشارکتی: نرمافزارهای هوش تجاري این فناوری را همراه با ابزارهای همکاری از جمله رسانههای اجتماعی و سایر فناوریهای جدید، فعالیت و اشتراکگذاری گروهها را برای تصمیمگیری مشترک بهبود میبخشند.
- مدل تعبیهشده: مدل تعبیهشده امکان ادغام نرمافزارهای BI یا برخی از ویژگیهای آن را در یک برنامه تجاری دیگر برای افزایش و گسترش عملکرد گزارش فراهم میکند.
- آنالیز در فضای ابری: برنامههای کاربردی این مدل بهزودی در فضای ابری ارائه خواهند شد و کسبوکارهای بیشتری به سمت این فناوری سوق خواهند یافت. بر طبق پیشبینیها، پس از چند سال هزینههای آنالیز مبتنی بر ابر ۴٫۵ برابر سریعتر رشد خواهد کرد.
هوشمندی کسب و کار چگونه کار میکند؟
چهار مرحله کلیدی وجود دارد که هوشمندي تجاری برای تبدیل دادههای خام به بینشهای قابلهضم برای کلیه افراد سازمان دنبال میکند. سه مورد اول شامل جمعآوری دادهها، تجزیهوتحلیل و تجسم زمینه را برای مرحله تصمیمگیری نهایی فراهم میکند. تا پیش از این مفهوم کسبوکارها مجبور بودند بسیاری از تحلیلهای خود را بهصورت دستی انجام دهند، اما ابزارهای BI بسیاری از فرآیندها را خودکار میکنند و در زمان و استراتژیهای شرکتها صرفهجویی میکنند.
-
جمعآوری و تبدیل دادهها از چندین منبع
ابزارهای هوشمندي کسبوکار معمولاً از روش استخراج، تبدیل و بارگذاری (ETL) برای جمعآوری دادههای ساختاریافته و بدون ساختار از منابع متعدد استفاده میکنند. سپس این دادهها پیش از ذخیره در یک مکان مرکزی، تبدیل و بازسازی میشوند؛ بنابراین، برنامههای کاربردی میتوانند بهراحتی آن را بهعنوان یک مجموعه داده جامع تجزیهوتحلیل و پرسوجو کنند.
-
کشف روندها و ناسازگاریها
داده کاوی، یا کشف داده معمولاً از اتوماسیون برای تجزیهوتحلیل سریع دادهها جهت یافتن الگوها و موارد غیرضروری استفاده میکند که بینشی از وضعیت فعلی کسبوکار ارائه میدهد. ابزارهای BI اغلب دارای انواع مختلفی از مدلسازی و تحلیل دادهها از جمله اکتشافی، توصیفی، آماری و پیشبینیکننده هستند که بررسی دادهها، پیشبینی روندها و ارائه توصیهها را فراهم میکنند.
-
استفاده از تجسم دادهها برای ارائه یافتهها
گزارشدهی هوشمندی تجاري از تجسم دادهها برای سهولت درک و اشتراکگذاری یافتهها استفاده میکند. روشهای گزارشدهی شامل داشبورد دادههای تعاملی، نمودارها، فلوچارتها و نقشههایی هستند که به کاربران کمک میکند تا اتفاقات کنونی شرکت را بررسی کنند.
-
استراتژیهای بیدرنگ در مورد بینشها
مشاهده دادههای فعلی و تاریخی در زمینه فعالیتهای تجاری به شرکتها این توانایی را میدهد که بهسرعت از بینش به عمل حرکت کنند. هوشمندي کسبوکار تنظیمات بلادرنگ و تغییرات استراتژیک بلندمدت را امکانپذیر میسازد که توسط از بین بردن ناکارآمدیها با تغییرات بازار سازگار میشود، سپس مشکلات عرضه را اصلاح کرده و مشکلات مشتری را حل میکند.
چرا شرکتها با استفاده از ابزارها هوشمندی تجاری پیشرفت میکنند؟
ازآنجاییکه ابزارهای هوشمندي کسبوکار تجزیهوتحلیل اطلاعات و ارزیابی عملکرد را سرعت میبخشند، برای کمک به شرکتها در کاهش ناکارآمدیها، شناسایی مشکلات احتمالی، یافتن جریانهای درآمدی جدید و شناسایی زمینههای رشد آینده ارزشمند هستند.
تسهیل فعالیتها با هوشمندی کسب و کار در شش زمینه کلیدی
-
تجربه مشتری
این رویکرد موجب میشود کسبوکارها به کلیه اطلاعات مشتری خود در یک مکان دسترسی داشته باشند؛ بنابراین، با امکان هدایت منابع به مناطق کلیدی، تأثیر مثبتی بر تعامل و پشتیبانی مشتری خواهند داشت.
-
فروش و بازاریابی
بازاریابان میبایست به عملکرد فروش و بازاریابی، رفتار مصرفکننده و روند خرید توجه داشته باشند که این امر تضمین میکند که ابتکارات بازاریابی آتی مؤثر بوده و باعث افزایش درآمد میشود.
-
عملیات
این رویکرد با استفاده از خودکارسازی وظایف معمول تجزیهوتحلیل، پالایش فرآیندها، کاهش ناکارآمدیها و افزایش بهرهوری موجب بهبود عملیات میشود.
-
دارایی، مالیه، سرمایهگذاری
صاحبان مشاغل با این شیوه از داشبوردهای سفارشی برای بهدست آوردن دیدی جامع از وضعیت مالی شرکت، مطالعه دادههای تاریخی، محاسبه ریسک و پیشبینی روندها استفاده میکنند.
-
کنترل موجودی
این مدل موجب میشود تجزیهوتحلیل دادهها و گزارشدهی بهطور خودکار برای بهبود مدیریت موجودی، تسریع در تکمیل و کمک به پیشبینی روند خرید انجام شوند.
-
امنیت و انطباق
هوشمندي کسبوکار موجب متمرکز کردن دادهها برای بهبود دقت و شفافیت، کشف خطاها، مسائل امنیتی و کاهش خطرات انطباق میشود.
برخی از نمونههای مورداستفاده در هوش تجاری
- نظارت بر عملکرد کسبوکار یا انواع دیگر معیارها
- حمایت از تصمیمگیری و برنامهریزی استراتژیک
- ارزیابی و بهبود فرآیندهای تجاری
- دادن اطلاعات مفید به کارکنان عملیاتی در مورد مشتریان، تجهیزات، زنجیره تأمین و سایر عناصر عملیات تجاری
- تشخیص روندها، الگوها و روابط در دادهها
گرایشهای هوشمندی تجاری
علاوه بر مدیران BI، تیمهای هوشمندي کسبوکار معمولاً شامل ترکیبی از معماران، توسعهدهندگان، تحلیلگران و متخصصان این زمینه هستند که از نزدیک با معماران و مهندسان داده و سایر متخصصان مدیریت همکاری میکنند. تحلیلگران تجاری و سایر کاربران نهایی نیز اغلب در فرآیند توسعه BI گنجانده میشوند تا با نشاندادن جنبه تجاری آن از برآورده شدن نیازهای مصرفکنندگان اطمینان حاصل کنند.
سیستمهای هوشمندی کسب و کار به مشاغل کمک میکنند تا روندهای بازار و مشکلات تجاری را شناسایی کنند. این فناوری میتواند توسط تحلیلگر داده، کارشناسان IT، کاربران تجاری و رئیس شرکت استفاده شود. سازمانها با این رویکرد میتوانند دادههای تاریخی و فعلی را تجزیهوتحلیل کنند تا بتوانند بهسرعت بینشهای عملی برای تصمیمگیری استراتژیک را کشف نمایند. ابزارهای هوش تجاري با پردازش مجموعه دادههای بزرگ در منابع متعدد و ارائه یافتهها در قالبهای بصری که بهراحتی قابلدرک و اشتراکگذاری هستند، این امکان را برای شرکتها فراهم میکنند.
برای مطالعه مقاله های دیگر در زمینههای مختلف فناوری اطلاعات و ارتباطات اینجا کلیک کنید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.