رنگ ها چگونه عمل میکنند؟
( رنگ ها چگونه عمل میکنند؟ ) همانطور که گفته شد وجود سایه – روشن برای دیدن امری حیاتی است و در نتیجه به مسئله بقای انسان مربوط میشود ولی رنگ بیش از همه با عواطف و احساسات بشر نزدیکی دارد. اگر بگوییم لون مثل تزیین غذاست شاید درست باشد، ولی کافی نیست. رنگ در واقع حاوی اخبار و اطلاعات زیادی نیز هست و از این جهت برای کسانی که در کار ارتباط بصری هستند واجد اهمیت است. همه ما به تأثیر و معنای خاصی که از رنگ سبزهزار، آسمان، گلها، زمین، دریا و غیره حاصل میشود واقفیم. معانی دیگری نیز از رنگها تداعی میشوند که حالت سمبلیک دارند، مثل رنگ قرمز، سبز، یا آبی، مثلا قرمز دارای معناهایی است که در محیط زیست یافت نمیشود نظیر: خطر، فوریت یک امر، انقلاب، مبارزه و عصبانیت. به علت همین معنای رمزی است که در میدانهای گاو بازی پارچه قرمز رنگی در مقابل گاو وحشی تکان میدهند. در حالی که میدانیم گاو نسبت به رنگها هیچ گونه حساسیتی ندارد و در واقع کوررنگ است و قرمز در این مورد فقط برای تماشاچیان آن معنای خاصی دارد. لون قرمز دارای معانی سمبلیک یا رمزی دیگری نیز هست، عشق، گرما، زندگی و شاید صدها معنای دیگر. هر رنگ دارای معانی بسیاری است که برخی از آنها از راه تداعی با یک چیز طبیعی و برخی دیگر از طریق رمزی دارای آن معنا شدهاند. در نتیجه، رنگ در آموزش سواد بصری اهمیت بسیاری مییابد.
نظریههای بسیاری دربارهی لون تدوین شده است، اعم از رنگهایی که در اثر تابش انوار به وجود میآیند و رنگهای حاصل از مواد مصنوعی که در نقاشی و غیره کاربرد دارد، ولی بر روی هم دانش ما دربارهی رنگ در زمینهی ارتباط بصری به طور عمده شامل جمعآوری و ثبت مشاهدات تجربی ما است. خلاصه آنکه نمیتوان دربارهی نحوهی ارتباط رنگهای مختلف با هم فقط یک نظریهی ثابت یافت. در پکیج جامع دیجیتال مارکتینگ تخصصی نوکارتو میتوانید پیرامون موضوع بازاریابی عناصر چند رسانه ای، اطلاعات جامعی را بهدست بیاورید.
بررسی و تحقیق
رنگها از سه نظر قابل بررسی و تحقیق هستند اول از نظر نوع لون یا کروما تعداد رنگها از نظر نوع از صدها نیز تجاوز میکند. رنگهای مربوط به یک گروه با خانواده دارای خاصیتهای مشابهاند. در میان رنگهای بی شمار سه لون را به عنوان رنگ اصلی میتوان معرفی کرد: زرد، قرمز و آبی. هر یک از رنگهای اصلی دارای کیفیاتی ویژهاند. زرد، رنگی است که بیش از همه به نور و گرما نزدیک است تحرک و حالت عاطفی بیش از همه در رنگ قرمز مشاهده میشود و بالاخره آبی دارای حالتی ملایم و بی حرکت است. در یک اثر بصری، به نظر میرسد که، رنگ قرمز و زرد حالت انبساط و گسترش دارند، حالت آنکه رنگ آبی حالت انقباض و سکون دارد. علت برجسته به نظر رسیدن رنگ زرد و قرمز در زمینهی یک اثر و تورفتگی و عمقدار جلوه کردن آبی همان کیفیات ذکر شده است. حال اگر رنگ قرمز را با آبی مخلوط کنیم از حالت تحرک آن کاسته میشود و زرد نیز در ترکیب با آبی ملایم میگردد و مخلوط کردن زرد با قرمز به حرارت و تحرک آنها میافزاید.
ساختمان کامل رنگها را معمولا با کشیدن چرخهی لون نمایش میدهند. به این ترتیب که سه رنگ اصلی را به فواصل مساوی روی چرخه قرار میدهند و فواصل بین آنها را با درجات مختلف مخلوط شدهی آنها پر میکنند. به این صورت رنگهای متنوع بسیار پدید میآید. رنگهای اصلی را اصطلاحا رنگهای اولیه مینامند، و حدفاصل بین هر دو لون اصلی را لون ثانوی میخوانند. به این ترتیب رنگهای ثانوی عبارتند از نارنجی که حد فاصل زرد و قرمز است و بنفش که بین قرمز و آبی است و سبز که میان زرد و آبی قرار گرفته است.
جنبهی دوم قابل بررسی دربارهی رنگ میزان اشباع بودن آن است منظور از اشباع بودن رنگ میزان خلوص نسبی آن است وجود خاکستری یا سیاه رقیق شده باعث کاهش خلوص رنگ میشود، اصطلاحا به حالت ناخالصی در رنگها، لفظ چرک اطلاق میگردد. رنگهای چرک در مقایسه با رنگ اشباع شده دارای درخشش و وضوح بسیاری کمتری هستند. ولی رنگهای اشباع شده یا خالص بسیار ساده و جذاباند. این نوع لون بیشتر مورد توجه کودکان قرار میگیرد و نیز در هنرهای فولکلور یا بومی اقوام مختلف، بیشتر از رنگهای تند و خالص یعنی رنگهای اشباع شده استفاده میشود. هرچه درجهی اشباع رنگ بالاتر باشد حامل بار عاطفی بیشتر و تندتری است و هر چه از میزان اشباع بودن آن بکاهیم که در نهایت به یک اثر غیر رنگی سیاه و سفید میرسیم بار عاطفی رنگ را ملایمتر و آرامتر بیان کردهایم. در نتیجه انتخاب میزان اشباع بودن رنگ بستگی به منظور و غرض خاصی دارد که طراح در ارتباط بصری دنبال میکند. خدمات تخصصی اینستاگرام اعتبار و تداوم کسب و کارتان را تضمین میکند.
سومین مطلبی که دربارهی رنگ باید بررسی شود به جنبهی غیر رنگی آن مربوط میگردد و آن عبارت است از میزان درخشندگی آن. در اینجا باید تأکید کنیم که مقدار وجود یا فقدان درخشندگی لون هیچگونه تأثیری در تاریک روشنی آن ندارد تاریک – روشنی یا رنگمایه همیشه ثابت است جدا از آنکه رنگ در آن با چه درخششی جلوه کند.
بهترین مثال برای نشان دادن این موضوع تصویری است که در تلویزیون رنگی دیده میشود، میدانیم که در این نوع دستگاه، دگمهای برای افزودن یا کاستن درخشندگی رنگ وجود دارد، و هنگامی که از درخشندگی لون تصویر میکاهیم در واقع به نحوی رنگ از روی تصویر میپرد و به جای آن به تدریج تصویری سیاه و سفید با میزان تونالیته با رنگمایه ثابت جایگزین تصویر رنگی میشود. با مشاهده این پدیده متوجه میشویم که میتوان با حفظ رنگمایه به صورت ثابت بر درخشندگی لون در تصیر افزود یا کاست.
هر گاه انسان به تصویری مدتی خیره شود پیامدی بصری و فیزیولوژی به همراه خواهد داشت که منجر به پدیده آمدن نوعی تصویر ذهنی خاص میگردد. مثلا اگر در مکانی روشن برای مدت قابل توجهی به یک شیء بی حرکت خیره شویم و سپس بلافاصله به یک صفحهی ساده نگاه کنیم و یا چشمان خود را ببندیم تصویر منفی همان شی، پیش رویمان ظاهر میافتد. برای سهولت ادامه بحث، آن تصویر ذهنی را پس۔ تصویر مینامیم، نظریه معروف مونسل درباره لون بر مبنای همین پدیدهی بصری قرار گرفت. لون مخالف یا مکمل هر رنگ در چرخه رنگ دقیقا همان رنگی است که به هنگام وقوع پس – تصویر دیده میشود. برای مثال وقتی برای مدت زمانی کافی به لون زرد خیره شوید و سپس به صفحهای ساده و خالی نگاه کنید رنگ بنفش در مقابل چشمانتان ظاهر میشود.
از این پدیده یک نتیجه دیگر نیز میتوان گرفت. میدانیم که رنگ زرد نزدیکترین لون به سفید است و رنگ بنفش نزدیکترین رنگ به سیاه، در نتیجه مشاهده میشود که پس – تصویر در این مورد، نه فقط از لحاظ رنگمایه، تیرهتر از تصویر است، بلکه اگر قرار باشد تصویر و پس – تصویر آن را با یکدیگر مخلوط کنیم و محصول آن را از لحاظ رنگمایه یا تاریک – روشنی بسنجیم مشاهده میشود که نتیجه از این نظر برابر است با حد وسط رنگمایه های سیاه و سفید یا متوسط کامل سیاهی و سفیدی یه همین ترتیب پس – تصویر رنگ قرمز که خود از لحاظ رنگمایه در حد وسط سیاهی و سفیدی قرار دارد لون مکمل سبز خواهد بود که از نظر رنگمایه مثل قرمز در همان حد متوسط است از اینجا به این نتیجه میرسیم که رنگهای مکمل نه فقط از لحاظ رنگی یکدیگر را خنثی میکنند، بلکه مخلوط آنها از نظر رنگمایه به میزان متوسط و میانهی سیاه و سفید خواهد بود، یعنی معادل پنجاه درصد سفید. با استفاده از خدمات دیجیتال مارکتینگ شرکت نوکارتو میتوانید به کسب و کار خود رونق بخشید.
راه دیگری نیز برای نشان دادن فرایند پدیده آمدن پس – تصویر وجود دارد. اگر دو رنگ مکمل را روی دو زمینهی خنثی، یعنی یک نوع خاکستری، قرار دهیم بر نوع لون زمینه نیز تأ ثیری خاص به وجود میآید، زمینهی خاکستری که روی آن رنگ قرمز مایل به نارنجی قرار گرفته است به نظر کمی آبی رنگ و سرد میرسد و زمینهی خاکستری که روی آن لون آبی ملایم به سبز قرار گرفته، به نظر کمی قرمز و گرم میرسد. این آزمایش نشان میدهد که چشم لون مکمل را نه فقط بعد از دیدن یک رنگ میبیند، بلکه همزمان با رؤیت آن رنگ نیز میبیند. به این پدیده اصطلاحا تضاد همزمان یا کنتراست همزمان (simultaneous contrast) میگویند و اهمیت فیزیولوژی آن فقط منحصر به نظریههای مربوط به رنگ نمیشود. این موضوع دلیل دیگری است در اثبات این نظر که انسان نیاز شدیدی به حالت تعادل کامل دارد و در نتیجه این نوع واکنش که مکرر در زمینههای بصری رخ میدهد توضیحش آشکار میشود.
خلاصهی آنچه گفته شد چنین است: رنگ مهمترین عنصر بصری از نظر بار احساسی و عاطفی است، بنابراین دارای نیروی ویژهای در انتقال اخبار بصری است. رنگ نه فقط دارای معانی عام است که مورد قبول همگان میباشد، بلکه دارای معانی رمزی نیز هست، مضافا این که افراد هر یک به فراخور نوع شخصیت خود دارای سلیقههای شخصی در انتخاب رنگ هستند. ولی به رغم تمام اهمیتی که برای رنگ قایل شدهاند، نحوه انتخاب آن به ندرت همراه با تجزیه و تحلیل درست و حساب شده انجام میگیرد به هر حال خواه دربارهی آن درست فکر شده باشد و خواه نه، وقتی رنگ انتخاب میشود معانی بسیار زیادی همراه با آن منتقل میگردد. شما میتوانید با استفاده از پکیج جامع بازاریابی و تبلیغات تخصصی اینستاگرام باعث پیشرفت کسب و کار خود شوید.
برای مطالعه مقاله های دیگر در زمینههای مختلف فناوری اطلاعات و ارتباطات اینجا کلیک کنید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.